परिचय
चीत्कार-मुक्तकसंग्रह कवि नवराज सुब्बाद्वारा लिखित मुक्तकसंग्रह, २०६९ सालमा वाणी प्रकाशन, विराटनगरबाट प्रकाशित भएको एक महत्त्वपूर्ण कृति हो। यस पुस्तकमा काव्य विधाका १०१ मुक्तकहरू समावेश गरिएका छन्। मुक्तकहरू चार पंक्तिमा लेखिएका कविता हुन्, जसले एउटा पूर्ण विचारलाई समेट्ने गर्छ। यस संग्रहमा समाजको यथार्थ, व्यक्तिगत भावनाहरू, र राष्ट्रिय चेतनाका विविध आयामहरू झल्किएका छन्।
चित्कारको सौन्दर्य र सन्दर्भ
मुक्तक नेपाली साहित्यमा रुबाइको एक रूप हो, जसले पाठकलाई चार पंक्तिमै गहिरो अनुभूति दिन्छ। “चीत्कार” मा कवि नवराज सुब्बाले समाजका विविध पक्षलाई नजिकबाट नियालेर, कलात्मक रूपमा प्रस्तुत गरेका छन्। उनका मुक्तकहरूले हास्य-व्यङ्ग्यका माध्यमबाट गम्भीर सन्देश दिन्छन्।
उदाहरणका लागि:
“तिमी मेरी आफ्नो हौ कि
भन्ठानें बन्यौ अर्कैकी गोटी।
नाङ्गो आँखाले खै नाङ्गै देख्छु,
हामीलाई बनायौ धोती न टोपी।”
यस मुक्तकमा कविले राजनीतिलाई प्रेमिकाको प्रतीक बनाएर गहिरो व्यङ्ग्य गरेका छन्।
समाज र समयप्रतिको दृष्टिकोण
“चीत्कार” का मुक्तकहरूले समाजको दुर्दशा, वर्तमान राजनीति, र मानवीय संवेदनालाई कलात्मक ढङ्गले प्रस्तुत गर्दछन्। कविले नेपाली युवाहरूको विदेश पलायन, स्वार्थी राजनीति, र सामाजिक विकृतिप्रति गहिरो चिन्ता व्यक्त गरेका छन्।
उदाहरण:
“पढ्ने आँखा अनि देख्ने तारा बिलाए,
सुन्ने कान अनि छहरा, पहरा सुसाए।
फूल, पात, कोपिलाहरू खोसिएपछि,
कविताभित्र आज विचरा चरा टोलाए।”
चित्कार-मुक्तकसंग्रहको विविधता
“चीत्कार” मा हास्य, व्यङ्ग्य, रोदन, र राष्ट्रिय भावनाका मुक्तकहरू पाइन्छन्। कविले दाम्पत्य जीवनका ठासठुसदेखि लिएर राष्ट्रिय भावना र समाजको यथार्थसम्मका पक्षलाई मुक्तकमार्फत प्रस्तुत गरेका छन्।
पाठकहरूका लागि सन्देश
“चीत्कार” केवल कविताको संग्रह नभई, समाजलाई बुझ्ने, महसुस गर्ने, र परिवर्तनको मार्ग पहिल्याउने प्रेरणास्रोत हो। यो संग्रहले नेपाली साहित्यमा मुक्तक विधाको महत्त्वलाई अझ माथि उठाएको छ।
कवि नवराज सुब्बाको “चीत्कार” मुक्तकसंग्रह प्रत्येक साहित्यप्रेमीले पढ्नुपर्ने कृति हो, जसले पाठकलाई गहिरो अनुभूति दिन्छ।
#Chitkaar #MuktakCollection #NawarajSubba #NepaliLiterature
केही मुक्तक
– नवराज सुब्बा
-एक-
चराको कुनै देश हुँदैन
छल गर्ने कुनै भेष हुँदैन
खस्दैन जहिले उडिरहन्छ
धोका दिने परिवेश हुँदैन ।
-दुई-
जलिरहेको मनसित एक्लै बसेर
खेलिरहेको कुनै रङ्गीन माछा हेरेर
काँचको आक्यारियमसित आँखा जुधाउन
प्रिय ! कतिन्जेल सकूँला यसरी पागल बनेर ।
-तीन-
बगेको खोलामा पानी नबगिदिए के होला ?
आँखामा सुन्दर नानी नबसिदिए के होला ?
अझ फूल या चराले प्रेमगीत नगाइ दिए
अनि मान्छेमा जवानी नआइदिए के होला ?
