आत्मा

आत्मा

आत्मा भन्नाले चेतनशील, अविनाशी तथा अमूर्त तत्वलाई जनाउँछ, जुन मानिसको अस्तित्वको आधार मानिन्छ। हिन्दू, बौद्ध, जैन तथा अन्य धेरै धार्मिक तथा आध्यात्मिक परम्पराहरूमा आत्मा लाई अनन्त र पुनर्जन्म चक्रसँग सम्बन्धित तत्वको रूपमा लिइन्छ। यो शरीर नष्ट भए पनि अस्तित्वमा रहन्छ भन्ने विश्वास गरिन्छ। केही परम्पराहरूमा आत्मा लाई परमात्मासँग जोडिने मार्गको रूपमा हेरिन्छ, जसलाई मोक्ष वा निर्वाण भनिन्छ। यसबारे विभिन्न दार्शनिक मतहरू भए पनि, आत्मा को अस्तित्वबारे मानव सभ्यताले प्राचीनकालदेखि नै खोजबिन गरिरहेको छ।

धामीको आत्मा प्रेम

(कविता) डा. नवराज सुब्बा

जपेर मन्त्र बोलाएँ तिम्रो नाम
पहाडको बतासले खबर ल्यायो
नदीले सुसायो तिम्रो आवाज
रूखका पातहरूले सुनाए तिम्रो रहस्य।

म एक्लो धामी र तिमी आत्मा
सपनामा मात्र होइन यो,
यो जन्मभन्दा उहिलेको कथा।
जब म ढ्याङ्ग्रो बजाउँछु,
तिम्रो मुटुको तालमा,
र धरती भन्छ–
“यो प्रेम प्रकृतिले लेखेको छ,
यो आत्माले आत्मालाई चिनेको छ।”

हिमालमा गएँ र हिउँका रापसित सोधेँ
मधेसका मैदानमा झरेँ र छामेँ तिम्रो सिउँदोको घाम,
जंगलका पात पात सरसराए,
र तिनीहरूले एक स्वरमा भनिदिए–
“तिम्रो प्रेम कहिल्यै मर्दैन।”

यो केवल जुनीको संगत होइन,
यो परलोकसम्मै बहने बन्धन हो,
जसरी माटोले जानीसकेको छ,
आगो, हावा र पानीको कथा।

प्रेम केवल दोधार होइन,
कुनै बाधा र दूरीले थाम्न नसक्ने प्रवाह हो यो।
हामी दुई शरीर हौँ, तर मन एउटै,
हामी दुई स्वर हौँ तर गीत एउटै।
म तिमीभित्र छु,
तिमी मेरो श्वासप्रश्वासमा छौ।म चिन्तामा बसेको छु प्रिय,
तिमी जहाँ भए पनि,
म मनमा ढ्याङ्ग्रो बजाइरहनेछु,
र प्रकृतिले मलाई बताइरहनेछ–
हामी सँगै थियौँ, छौँ र रहन्छौँ। 

Publications

Thuprai

Similar Posts

  • कम्लहरी

    कम्लहरी

    मलाई
    माघीसँग डर लाग्छ आमा !
    मलाई यो माघमा
    तिम्रो न्यानो काख छाडेर
    महाजनको घरमा
    जान पटक्कै मन छैन !

    भोक लाग्नुको अपराधमा
    आङ ढाक्न खोज्नुको सजायस्वरूप
    जानुपर्‍यो मैले परायाघर

  • साहित्यमा साइबर

    डा. गोविन्दराज भट्टराई प्रमिथस महाकाव्यको आरम्भमा महाकविले पुकारेका छन्— हे युनानी शारदे ! सर्वप्रथम त तिनी प्रत्येक मानवलाई वाणी दिन उभिएकी छन्, त्यसपछि मात्र विद्या, बुद्धि र चेतना रश्मी सल्काउनलाई । मलाई यो साइबर युग र सरस्वती जोड्न मन लागेको छ । ती हाम्रो मनोजगत्मा बिराजमान भावनात्मक सरस्वतीले यो साइबर युगमा कस्तो स्थान ग्रहण गर्दै…

  • निर्मलाको नियति !

    मैले यति कुरुप आकाश आजसम्म देखेकै थिएन । आज म माथिको आकाशमा घाम छैन जून छैन, तारा छैन आकाशमा हावा छैन आज वर्षा गराउने एक टुक्रा बादल छैन उडिरहेका छैनन् आज आकाशमा चरा परेवा, ढुकुर, जुरेली, भँगेरा, मौरी पुतली या कुनै सुगन्ध छैनन् आकाशमा त आज बारुदको मुस्लो उडिरहेको छ बेला बेला मेघले झैं छातीमैं…

  • प्रस्ताव

    तिम्रो न्यानो छातीमा
    बिसाएका मेरा सपनाहरू
    बसन्तमा फुल्ने फूलहरू हैनन्
    जसलाई शिशिरले झार्न सकोस्
    लालुपाते र बाबरी होइनन् माया
    जो वर्षैपिच्छे टिप्न सकियोस्