अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस

अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस

अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस

धरतीको बोली (नेपाली कविता) अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस

डा. नवराज सुब्बा

किन आज सन्तानहरूले
जननीलाई मातृभाषामा बोलाउँदैनन्?
बिलाउँना गर्छिन र आँशु पुछ्दै आमा
*कहिले गाउँपाखामा हराउँछिन्
कहिले दार्जिलिङको चियाबारीमा अनि
कहिले सुखिमको अलैँचीघारीमा लुक्छिन्

अनि,
मेरा बाका आँखामा कुँदिएका लिपीहरू
पढ्न नसक्ने वर्तमान पिढी देखेर
बिरक्तिन्छन् बा र भाग्य खोज्दै
*कहिले मलाया, कहिले लाहौर त
कहिले बर्मामा कुद्छन्
कहिले जर्मनसित त कहिले
निर्दोस अर्जेन्टिनीलाई धपाउँछन्
यसरी मेरो भाषा र लिपी
आजकल गाउँ र शहरमा त्यत्ति देखिन्न
भेटिन्न भोटमा पनि पहिलेजस्तो
उनीहरू नयाँ पिढीसित
लाजले लुकेर बसेका छन्
पुराना किताबभित्र।

खबरदार इतिहास!
जब तिमोले बाइसी चौबिसी राज्यका माटो टेक्यौ
त्यहाँका भाषा र लिपी कच्याककुचुक पारिदियौ
जब तिमीले किरात मिलायौ र लिम्बुवान हातमा लियौ
पिठबाट छुरा घोपेर मुखबाट जिब्रा थुतेर भाषा लिपी झिकिदियौ
र अफालिदियौ तिनलाई उनीहरूकै माटामा छताछुल्ल पारेर
तिमीले झार भनेर फालेका विरुवा आज आवाज भएर उठेकाछन्
मातृभाषा र पितृलिपी भन्दै जुरुक्क जागेका छन्
भावना फक्रिदै छ नयाँ जुझारु हातमा अनि काँधमा
हेर उठेका ती,
गाउँ गाउँबाट
बस्ती बस्तीबाट
अब जुर्मुराउँदै छन्।

याद राख,
इतिहास र वर्तमा जोड्ने
वंशाणु र जीवनकथा हो
मातृभाषा र लिपी
यसलाई जातीय लौरोले नहान
नयाँ पिढीबाट खोसिन लागेको
पुर्खाका चिनोलाई हामी सबैले बचाउँनुपर्छ
नयाँ आधुनिक पिढीसँगै यसलाई अघि बढाउनुपर्छ
नदोहोर्‍याउ कालो इतिहास
त्यस्ता सत्ताधारी सोँच र आँखाबाट यसलाई जोगाउँनुपर्छ
मातृभाषा मेरी आमा, लिपी मेरा बा हुन्
म बाआमालाई कहिल्यै मर्न दिने छैन
किनभने,
मेरा धरती र आकास हुन् मातृभाषा र लिपी
इतिहास बिना आदिवासीको जीवन असम्भव छ।

नेपाली लेखक कवि International Mother Language Day

Similar Posts

  • |

    आकाश आत्मा बीचको संवाद

    📘 डा. नवराज सुब्बाद्वारा लिखित आध्यात्मिक खण्डकाव्य आकाश र आत्मा बीचको संवाद खण्डकाव्यमा आत्मा आकाशसँग बोल्छ— मौनता, प्रतीक र प्रकृतिको लयमा। आकाश ब्रह्माण्डको प्रतिनिधित्व गर्छ भने आत्मा चेतनाको गहिरो स्तर हो। यी दुईबीचको अन्तर्दृष्टिपूर्ण संवादले पाठकलाई स्व-अन्वेषण, साँस्कृतिक स्मृति, र आध्यात्मिक पुनर्जागरणतर्फ डोर्याउँछ। खण्डकाव्यको संरचना र मौलिकता काव्यको संरचना विभिन्न सर्गहरूमा विभाजित गरिएको छ, जहाँ…

  • भूकम्पको प्रतिध्वनि (Poem)

    – डा. नवराज सुब्बा आस्थाको आकाश हिजो खसेकै थियो टेकेको धरती धस्यो आज घामपानी छेक्ने घरहरू पनि भूकम्पसितै नाच्यो जब हामीमाथि एक मूठी स्वास फेर्न नपाएर उडे धेरै आत्माहरु कतै अरू पनि ढले यसबेला इतिहासका थुप्रै धरहराहरू ईश्वर बस्ने मठ मन्दिर र गुम्बाहरू

  • निर्मलाको नियति !

    मैले यति कुरुप आकाश आजसम्म देखेकै थिएन । आज म माथिको आकाशमा घाम छैन जून छैन, तारा छैन आकाशमा हावा छैन आज वर्षा गराउने एक टुक्रा बादल छैन उडिरहेका छैनन् आज आकाशमा चरा परेवा, ढुकुर, जुरेली, भँगेरा, मौरी पुतली या कुनै सुगन्ध छैनन् आकाशमा त आज बारुदको मुस्लो उडिरहेको छ बेला बेला मेघले झैं छातीमैं…

  • मुक्कुमलुङको आवाज

    🔹 मुक्कुम्लुङ: किरात सभ्यताको पहिचान 🔹 शिरिजङ्गाको सपना अझै बाँकी छ। यलम्बरको हुंकार आज पनि सुनिन्छ। टाढाटाढाबाट मुक्कुम्लुङले पुकार गरिरहेछ। यो केवल ढुंगा होइन। यो इतिहासले बोकेको एक अमूल्य सम्पत्ति हो। मुक्कुम्लुङ किरात सभ्यताको प्रतीक हो। यस भूमिले सयौँ वर्षदेखिका कथा समेटेको छ। पहाडको छातीमा अंकित इतिहास यहाँको माटोले बोकेको छ। हावा शान्त छ, तर…