📘 डा. नवराज सुब्बाद्वारा लिखित आध्यात्मिक खण्डकाव्य
आकाश र आत्मा बीचको संवाद खण्डकाव्यमा आत्मा आकाशसँग बोल्छ— मौनता, प्रतीक र प्रकृतिको लयमा। आकाश ब्रह्माण्डको प्रतिनिधित्व गर्छ भने आत्मा चेतनाको गहिरो स्तर हो। यी दुईबीचको अन्तर्दृष्टिपूर्ण संवादले पाठकलाई स्व-अन्वेषण, साँस्कृतिक स्मृति, र आध्यात्मिक पुनर्जागरणतर्फ डोर्याउँछ।
खण्डकाव्यको संरचना र मौलिकता
काव्यको संरचना विभिन्न सर्गहरूमा विभाजित गरिएको छ, जहाँ प्रत्येक खण्डले कुनै न कुनै तत्त्वसँग आत्माको सम्बन्धलाई उद्घाटित गर्छ — जस्तै पृथ्वी, वायु, अग्नि, जल र अन्तरिक्ष।
नेपाली साहित्यमा खण्डकाव्यले मौलिक शैली र दर्शन लिएर आएको छ। यो कृति केवल पढ्नकै लागि होइन, भित्र महसुस गर्न, ध्वनि र मौनताबीचको अन्तर बुझ्न, र आत्माको यात्रा अनुभूत गर्न लेखिएको हो।
**लेखन प्रेरणा र उद्देश्य**
कविको प्रेरणा आफ्नो जातीय चेतनाको गहिरो आत्मबोधसँग गाँसिएको देखिन्छ। उहाँले किरात दर्शनलाई केवल धार्मिक र सांस्कृतिक विषय होइन, एक वैश्विक दार्शनिक प्रणालीको रूपमा पुनर्व्याख्या गर्नुभएको छ।
यस खण्डकाव्यको उद्देश्य: (१) आदिम दर्शन र आधुनिक चेतनाको संवाद गराउनु, (२) प्रकृति र आत्माको सम्बन्धलाई गहिरो रूपमा बुझाउनु, (३) र पाठकलाई आफ्नो आत्मा र आकाशसँग कुरा गर्न प्रेरित गर्नु हो।
**निष्कर्ष: संवादबाट उदाएको यात्रा**
“आकाश र आत्माबीचको संवाद” एक साहित्यिक साधना हो। यो केवल तुङदुङ्गेको कथा होइन — यो प्रत्येक पाठकको कथा हो, जो आत्मा र ब्रह्माण्डबीच गुमेको आवाज पुनः सुन्न खोजिरहेको छ।
यस काव्यले हामीलाई सम्झाउँछ — सृष्टिको मौनता सुन्न सकियो भने, आत्माले बोलेको सुनिन्छ। र जब आत्मा बोल्छ, आकाश उत्तर दिन थाल्छ।
यो खण्डकाव्यको अन्त्य “निष्कर्ष होइन, निरन्तरता” मा पुग्छ — जसले पाठकलाई एउटा अन्त्य होइन, नयाँ आरम्भतर्फ डोर्याउँछ।
खण्डकाव्यमा—
विचार र अनुभूतिको छायामा उभिएको संवाद हो,
जहाँ आकाशजस्तो असीमता र आत्माजस्तो सूक्ष्मता
एकअर्कासँग बोल्छन्, मौनता भित्रैबाट।
यदि तपाईं कविता, दर्शन, वा आदिवासी मौखिक परम्परासँग रुचि राख्नुहुन्छ भने, यो खण्डकाव्यले तपाईंलाई एउटा गहिरो अनुभूतिको यात्रा गराउनेछ।
ई-बुक पढ्न वा डाउनलोड गर्न सकिन्छ
Dialogue between the Sky and the Self, 2025
Citation
Subba, N. R. (2025). आकाश र आत्माबीचको संवाद (खण्डकाव्य). In आकाश र आत्माबीचको संवाद (p. 100). Biratnagar, Nepal; Hamro Idea. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.15188964
